Dikkat eksikliği ve hiperaktivite (DEHB), çocukluk çağında normalden farklı aşırı hareketliliği olma durumuna verilen isimdir. Farklı bir deyimle çocuğun DEHB nedeniyle kendini uzun süre kontrol edemediği bir psikolojik rahatsızlık olarak karşınıza çıkar. DEHB’nin etkilediği çocuklar sosyal ilişkilerini düzenlemek de zorlanırken aynı zamanda dikkatini toplayamaz ve bir yerde sabit bir şekilde uzun süre kalmak onlar için oldukça zorlayıcıdır. DEHB belirtileri gösteren bireylerin çocukluk çağında sadece evde değil okul hayatında da birçok sorunla karşı karşıya olduğu söylenebilir.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukta bulunan hiperaktiviteden kaynaklı sürekli olarak farklı biçimlerde hareket etme isteği ile baş başa kalmasına neden olur. Erkek çocuklarda bu hastalık kız çocuklardan daha fazla görülür. Bu nedenle hiperaktivitesi olan çocukların bu aşırı hareketliliği, yeni arkadaş edinme konusunda zorlanmasının en önemli nedenlerinden biridir. Bu hastalığı olan çocuklar diğer çocuklarla kıyaslandığında konsantre olmakta çok fazla zorlandıkları ve olaylara verilen tepkilerinin çok daha farklı olduğu görülür. Okulda öğretmenleri bir soru sorduğunda hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar genellikle parmak bile kaldırmadan cevap verme eğiliminde olurlar.
Dikkatleri çok fazla dağınık olduğundan unutkanlık da fazla görülebilir. Ayrıca hayal kurma eğiliminde olmak bu çocuklarda yaygın görülen bir durumdur. Ödevlerini bitirmek konusunda çok fazla zorlanan bu çocuklar bazı eşyalarını sürekli kaybedebilir. Ayrıca farkında olmadan insanların sözünü kesen dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar çok fazla konuşabilir.
Bu çocuklar bazen düzensiz, dikkatleri dağıtmaya eğilimli ve unutkan davranışlar sergileyebilir. Ayrıca sınıfta ders işlenirken hayal kurmak isteyebilirler. Ödev bitirmekte zorlanırken aynı zamanda sürekli eşyalarını kaybedebilirler. Ders sırasında çok fazla hareket edebilir, koltuklarında dolaşabilir, çok fazla konuşabilir ve başkalarının konuşmalarını keserek sınıfın huzurunu bozabilirler. Her çocuk bu davranışları zaman zaman sergileyebilir. Bu çok normal kabul edilirken bu noktada çocuğun genel durumuna ve bu davranışların sürekliliğine dikkat etmekte fayda vardır. Bu davranışların görülme sıklığı, çocukta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun olup olmadığına dair bir kanıya varmanıza yardımcı olur. Bu hastalığın tedavi edilebilen tıbbi bir sorun olduğu anne babalar tarafından unutulmamalı, çocuk için olması gereken adımlar vakit kaybetmeden atılmalıdır.
Bu gibi davranışları arada bir sergileyen çocuklarda kesin olarak hiperaktivite bozukluğu vardır denilmesi doğru değildir. DEHB’si olan çocuklar bu davranışları sürekli olarak devam ettirir. Bu durum hem ev yaşamında hem de okul hayatında farklı sorunlara neden olabilir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar genel olarak sinirli, endişeli, üzgün ve öfkeli bir ruh haline sahip olabilir. Bu noktada DEHB tedavisinde vakit kaybetmemenin çok önemli bir nokta olduğu anne babalar tarafından unutulmamalıdır. Çocuğunuzda hiperaktivite bozukluğu varsa, insanların bu duruma karşı verdiği tepkilerden dolayı çocuğun daha endişeli ve depresif bir ruh haline sahip olduğunu gözlemleyebilirsiniz.
Hiperaktivite bozukluğunun ortam özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
Eğer çocuk hareketsiz bir şekilde durabilmek ve konsantre olmak için çaba sarf ediyorsa, şu sorunların gelişmesine istemeden neden olabilir:
Hiperaktivite, genel olarak bakıldığında altta yatan fiziksel ya da zihinsek bir sağlık sorunun belirtisi olarak ortaya çıkar. Hiperaktivite ile alakalı ana şartlardan biri ise dikkat eksiliği ve hiperaktivite bozukluğudur. (DEHB)
DEHB, kişinin aşırı şekilde dikkatsiz ve aktif şekilde hareket etmesine yol açar. Aynı zamanda dürtüsel şekilde hareket etme eğilimi bu kişilerin karşı koymakta zorlandığı bir durumdur. Ayrıca bazı insanlarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) teşhisi yetişkin zamanlarda bile konabilir.
