Yaygın gelişimsel bozukluklar, erken çocukluk döneminde başlayan ve gelişimin birçok noktasında gerileme ve bir takım gecikmelerin ortaya çıktığı otizm spektrum bozukluğundan meydana gelir. Bu sorun temel olarak bakıldığında üç kategoride kendini gösterir.
Bu spektrum bozukluğu içerisinde 5 gelişimsel bozukluğu barındırır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
Yaygın gelişimsel bozuklukların bilinen en temel özelliği, iletişim kurmada zorluk çekmekten kaynaklı sosyal etkileşim konusunda da sorun yaşanmasıdır. Genellikle yenidoğan döneminde başlayan bu durum erken çocukluk döneminden itibaren gelişimsel farklılıkların söz konusu olmasına neden olur. Bu çocuklar göz teması kuramama, işaret parmağı ile objeleri göstermeme, ismi ile hitap edildiğinde bakmama, uzakta durma ve arkadaşlarıyla ilişki kurma isteğinin olmaması olarak ortaya çıkar.
Yaygın gelişimsel bozukluğun bir diğer özelliği ise çocukların dil gelişiminde gecikme ya da dil gelişimini hiç kazanamamasıdır. Ayrıca zihinsel gelişimine bakılan bu çocukların IQ puanlarında oldukça farklı olduğu gözlemlenir. Yaygın gelişimsel bozukluk tanısı alan çocukların gösterdiği zihinsel becerileri, en ağır seviyede zekâ geriliğinden üstün zekâya kadar çok geniş bir yelpazeye sahiptir. Yani gelişimsel bozukluğu olan çocukların çok önemli bir gerilikle karşı karşıya kaldığı söylenebilir.
Yaygın gelişimsel bozukluk belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Otizm Spektrum Bozukluğu, yaşamın erken dönemlerinde ortaya çıkan ve hayat boyu süren, bireylerin sözel ya da sözel olmayan iletişim ve sosyal etkileşim becerilerini çok önemli bir derecede etkileyen önemli bir nörogelişimsel bozukluk olarak karşınıza çıkar. Bu bireylerde uygun olan biçimde bakışlarda yetersizlik, bakışlarda sıcaklık ya da eğlenceli bir ifadenin yoksunluğu, ilgi ve heyecan paylaşmada yetersizlik ortaya çıkar. Ayrıca mimik, bakış jest ve sesleri koordine etme konusunda yetersizlikle birlikte, ismine tepki vermeme, gösterme davranışlarında yetersizlik, alışılmış prozodi, tekrar eden vücut hareketleri ile objelere tekrar eden hareketlendirme durumları eşlik eder.
Otizmin nedeni tam olarak bilinmese bile, bu soruyu günümüzde birçok farklı cevap verilebileceği söylenebilir. Ebeveyn yaşı, doğum sırasında oksijen yetersizliği yaşaması, gebelik sırasında annenin hastalık geçirmesi ve genetik faktörlere bağlı olarak beyin gelişimini etkileyen riskli durumlar bu bozukluğun nedenleri arasında bulunabilir. Otizmin oluşmasına ebeveynin neden olmadığını bilmekle beraber, gebelik öncesinde ve gebelik sırasında folik asit bakımından zengin beslenmek otizm riskini en aza indirir. Ayrıca otizm bir zekâ geriliği sorunu değildir. Sadece nöro gelişimsel bir bozukluk olduğundan, bu bireyler zihinsel engelden üstün zekâya kadar zekâ konusunda birbirinden farklı düzeylerde olabilirler.
Asperger sendromu, otizmden farklı olarak dil gelişimi normal düzeyde ilerleyen, zeka düzeyi normal ya da normal üstü olan çocuklarda görülen bir durumdur. Bu bozuklukta sosyal ilişkiler zayıf olsa bile dilde herhangi bir bozukluk söz konusu değildir. Yaygın gelişimsel bozukluklara bakıldığında, Asperger sendromu çok daha fonksiyonel bir bozukluk çeşididir. Bu sorun yaklaşık 4 yaşından sonra fark edilir ve tanı bazen okul döneminde konulur. Belirtilerin hafif olması durumunda ergenlik durumunda da tanı alabilir. Ancak her ne kadar dil gelişimi normal olsa da sosyal etkileşimdeki zorluklar oldukça belirgindir. Sahip oldukları dili çok fazla işlevsel kullanamazlar.
Rett sendromu, X kromozomundaki bir gen mutasyonunda dolayı ortaya çıkan bir bozukluktur ve çoğunlukla kız çocuklarda görülür. 6-18 ay gelişimi oldukça normal seyrederken, daha sonra motor beceriler, dil gelişimi ve bilişsel süreçler gerilemeye başlar. Baş büyümesinin yavaşlaması, tekrar eden el hareketleri, küçük el ve ayaklar, açık cilt rengi Rett sendromunun tipik özellikleri arasında yer alır. Sonrasında el becerileri ve konuşma kaybı fark edilir. Bu durumda kemik kırılmaları diğer bozukluklara kısayla çok daha fazla görülür. Sık sık nöbet geçirme gözlemlenirken, bu nöbetler çoğunlukla uyku sırasında tekrar eder. Yeme bozuklukları, nefes problemleri, kilo verme, omurga eğriliği bu bozukluğun belirtilerindedir. Ret sendromunun ilk başlarda otizm sonraki süreçte beyin felci ile karıştırılma durumu vardır.
Erken çocukluk döneminin ilk yıllarında normal seyreden, sonrasında dil gelişimi, öz bakım, sosyal beceriler gibi alanlarda yıkım, stereotipik davranışlar, içedönüklük, değişime karşı koyma, anksiyete ve öfke problemleri ile karşı karşıya kalmasına neden olabilir. Bununla beraber epileptik nöbetler çok sık rastlanır. Ayrıca Heller sendromu yaşayan çocukları zeka puanlarının oldukça düşük olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumun tam olarak sebebi bilinmemekle birlikte, tıbbi ve psikososyal nedenlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bahsi geçen psikososyal durumlar kardeş doğumu, boşanma, emziği bırakma, taşınma, ölüm ve çeşitli travmatik olaylar olabilirken, tıbbi nedenler boğmaca, kızamık, kabakulak, viral ve hepatit, ateşli hastalıklar olarak sıralanabilir.
Otizmin birçok kriterini karşılamasa bile, birçok belirtinin görüldüğü durumlarda atipik otizm tanısı konulmaktadır. Otizmde sosyal etkileşim ve dil gelişiminde sınırlı ilgi söz onuşu olurken, atipik otizmde bunların yalnızca bir tanesi görülür. Hafif otizm ve asperger sendromuyla ayırt etmesi çok zor olan bu semptomların ortadan kaldırılma olasılığı atipik otizmde çok daha yüksek bir ihtimaldir.
Özel eğitimde kalite, özel bir gelişim problemi ile karşı karşıya kalan bireylerin hayatını normal düzeye taşıyan olmazsa olmaz bir kriter olarak karşınıza çıkar. Bu anlamda çocuğun gelişimiyle birlikte huzurlu ve aile sıcaklığı sunan rahat bir ortamda eğitim almasını hedefleyen klinikler her zaman başarılı bir eğitim sürecinin söz konusu olmasını sağlar. Bu anlamda Teta Clinic aradığınız üst düzey kalite standartlarında özel eğitim programlarıyla çocuklarınızın özel durumuna uygun eğitim ve terapi yöntemleri geliştiren ve uygulanan son derece nitelikli bir kurum olarak dikkat çeker.
Çocukların huzur ve güven ortamında ihtiyacı olan eğitimi almasını sağlarken, öncelikli olan daima iyileştirmeye yönelik uygulamalarla çocuğu geliştirmektir. Sizde en değerli varlığınız olan çocuğunuzun kişisel durumunu göz önünde bulunduran bir klinikle ona sağlıklı bir yaşam, güzel bir yetişkinlik sunmak istediğinizde web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak hemen bize ulaşabilirsiniz. Özel eğitim ve terapide Teta Clinic her zaman farkını ortaya koymaya devam ediyor.
