Zekâ testleri ile gelişimsel açıdan yapılan testler, farklı gelişim gösteren çocuklara teşhis konulmasında, çocuğun sahip olduğu kapasitenin fark edilmesinde ve ihtiyacı olan eğitim ihtiyaçlarını değerlendirilmesi amacıyla uygulanan bir envanterdir. Çocuğun yaşına uygun olmak üzere farklı eğitim ve öğretim yönetimine karar verilmesi son derece önemlidir. Yapılan testin sonuçları çocukla birlikte yapıldığında, çocuğu anlamaya ve tanımaya yönelik olarak dil gelişimi, zihinsel becerileri gözlenerek puanlanır. Sonrasında aileden de alınan bilgilerle birleştirilerek çocuk için bireysel ve grup eğitim programının oluşturulması konusunda belirleyicidir.
Çocukta aile tarafından fark edilen bu durum sonrası özel eğitim ihtiyacı nedeniyle merkeze başvurulduğunda yapılan bazı testler, çocuğun bu özel eğitim süresince gösterdiği sözel performans ve gelişim olmak üzere yeni hedefleri görebilmek açısından belirli aralıklarda uygulanması gerekir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken ise çocuğun performansını değerlendirme aracı olarak bu testlere bağlı kalmamak ve test sonuçlarının belirtilen bilgilerle eş zamanlı şekilde kullanılması gerektiğidir.
Farklı gelişen çocukların ihtiyaçlarına bağlı olarak farklı alanlarda ayrı ayrı değerlendirilmesi ve alanında uzman kişiler tarafından yapılan değerlendirme testleriyle bireylerin zihinsel becerileri başta olmak üzere pek çok alanda teste tabi tutulması mümkündür. Bir çocuğun fizyoterapiye ihtiyacı olduğu tespit edildiğinde, bu alanda kullanılması gereken bir takım değerlendirme araçlarını kullanarak çocuğun ihtiyaçlarını belirlemek çok daha doğrudur.
Özel eğitimde uygulanan zekâ testleriyle çocuğu değerlendirme aracı olarak kullanmanın bir diğer hedefi ise okul yaşına gelen çocukların, okula hazır olup olmadıklarını tespit etmektir. Okul çağına gelen bir çocuğun belirli bir bilişsel, fiziksel ve sosyal olgunluğa ulaşmış olması gerekir. Yapılan standart değerlendirme araçları sayesinde çocuğun bu alanlarda sahip olduğu gelişim seviyesini tespit etme konusuna en önemli yardımcıdır. Teta Clinic’e başvuran her çocuk için yapılan gelişim değerlendirme testleri, aldığı tanıya bağlı olarak standart bir değerlendirme aracı şeklinde kullanılarak yapılır. Çocuğun aldığı tanı dahilinde, hangi test ya da envanterin çocukla alakalı en doğru bilgiyi verebileceğine bu şekilde karar verilir.
Çocuklara uygulanan zekâ ve gelişim testleri, çocukta var olan ve fark edilmesi zor olan gelişimsel sorunları tespit etmek amacıyla gösterilen bir ölçme aracı olarak kullanılır. Uygulamaya, yaş aralığına ve süreye göre birbirinden farklı zekâ ve gelişim testleri bulunur. Bu testleri uygulayan kurum ve kişilerin birbirinden farklı yetkileri olabilir. Bu durum testin neden uygulandığı ve elde edilen sonuçların kimlerle paylaşıldığına dair belirleyici rol oynar.
Sadece resmi kurumlar tarafından istenen ve bir takım türlerinin geçerli kabul edildiği kişi ve kurum seçenekleri de söz konusudur. Bu testler genellikle 0-6 yaş arasındaki çocukların zekâ ve gelişimini değerlendirmek için kullanılır. Bu gelişime yönelik yapılan testlerin birçoğu çocuklarda gelişimsel açıdan bir gerilik olup olmadığını tespit etmek için tercih edilir. Oysaki ilk hedef çocuğun gelişim düzeyini doğru bir şekilde tespit etmek olmalıdır. Test yapıldığında gelişim geriliği olabileceği gibi çocukların normal gelişim ya da ileri gelişim gösterdiği sonucuna ulaşmak mümkündür.
Gelişim testleri çoğunlukla doktor ya da okulda öğretmenin önerisiyle yapılır. Okula giden çocuğun öğretmeni sıklıkla çocuğun gelişimine yönelik üstünlük, gerilik fark ederek aileyi bu konuda bilgilendirir. Bu geri bildirim sonrası aileler zekâ ve gelişim testi arayışına girer. Bazı dönemlerde ise bu öneri çocuk doktorları tarafından yapılır. Ayrıca ailenin kendisi de erken dönem içerisinde çocuğun gelişim düzeyini öğrenmek için zekâ testlerine başvurabilir. Gelişim testleri, bakılmak istenen gelişim alanına, amaca ve yaş grubuna göre çeşitlilik gösterir. Fiziksel, bilişsel, psikolojik ve sosyal gelişim seviyelerine göre dikkate alınabilen bu testlerin kimisi direkt çocuğa yönelik uygulanırken, bazıları ise ebeveynlerinde uygulamaya katılması ile gerçekleştirilir. Geçerlilik konusunda güvenilirliğini tamamlayan ve uygulama sıklığı yüksek kabul edilen gelişim testleri şu şekilde sıralanabilir:
Ankara Gelişim Tarama Envanteri: Psikologlar tarafından 0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimsel açıdan değerlendirilmesi için yapılan bir envanter olarak kabul edilen AGTE, ‘’evet, hayır, bilmiyorum’’ olarak yanıtlanması için 154 maddeden oluşur. Uygulamada sorular çocuğun ebeveynine yönetilirken, 0-3 aylık dönem itibariyle aylık periyotlar şeklinde çocuk 72. Aya kadar gözlenerek puanlanır. Dil gelişimi, zihinsel beceriler, küçük-kas gelişimi, büyük- kas gelişimi, öz bakım becerileri ve sosyal gelişim düzeyi detaylı bir şekilde incelenir. Bu uygulamaya aile de dâhil edilir. Sorular çocuğun ebeveynine sorulur ve cevap verilirken testi yapan kişi çocuğu inceler. Envanterden alınan sonuç çocuğun takvim yaşı da değerlendirilerek hesap edilir. Sonrasında değerlendirme sonucu Çocuk ve Ergen psikiyatrisine gönderilir. AGTE Gelişim testi, çocuk, bebek ve genel olmak üzere çok yönlü ve derinlemesine bilgi edinilmesine olana tanıyan bir test türüdür.
Frostig Görsel Algılama Testi: 4-7 yaş arasındaki çocukların görsel algılama konusunda gelişimini tespit etmek amacıyla kullanılır. Bu gelişim testi grup olarak ya da bireysel olarak uygulanabilir. Frostig bir görsel algılama testi olarak kâğıt kalem kullanılarak çocukların görsel algılama konusunda 5 farklı algısal beceri üzerinden değerlendirildiği bir uygulamadır. Özellikle okula başlayacak olan çocukların, okula hazır olup olmadığına dair fikir veren ve öğrenme güçlüğü gibi bir durumun teşhisi açısından önemlidir.
Stanford Binet Zekâ Testi: Bu test, uygulanan ilk zekâ testi olma özelliği ile dikkat çeker. Günümüze gelene kadar toplam 4 farklı şekilde uygulanmıştır. Zihinsel engelli ya da üstün zekâlı bireylerin tespit edilmesi açısından uygulanır. Bu test, her yaş dilimine uygun olan çeşitli standart sorular içerir. Çocukla bireysel şekilde uygulanan bu test, küçük çocuklara uygulandığında 30 dakika, yetişkinlere uygulandığında yaklaşık bir buçuk saat sürebilir.
WİSC- R Zekâ Testi: Ortalama 6-16 yaş grubu çocuklara uygulana bireysel bir zekâ testi olarak karşınıza çıkar. Bu test sözel performans ve genel olmak üzere iki grup altında değerlendirilir. Her bir bölümde bir adet yedek, 5 tane ana test olmak üzere 6 alt test bulunur. Bazı alt testin bulunduğu bölümde bozulma yaşandığında, bozulan alt testin bulunduğu alt yedek test uygulanarak test devam eder. Test sonucu ise bireye ait sözel, performans ve genel olmak üzere üç zeka bölümü sağlanmış olur. Bazı alt testlerin uygulanması ise süreye bağlı olarak değişkenlik gösterir. Gelişim ve zekâ testi kategorisinde yer alan WISC-R bu konuda eğitim sertifikasına sahip olan yetkin ve deneyimli uygulayıcılar tarafından yapılmalıdır.
Denver Gelişim Testi: bu test 0-6 yaş aralığında olan çocuklara uygulanır. Uygulama sırasında anne baba da teste dâhil olabilir. Anne ve babadan çocuğa dair bazı bilgiler alındıktan sonra, testi uygulamaya geçilebilir. Test formunda bulunan maddelerden anneye yöneltilmesi gereken bazı sorular anneye sorulurken, çocuğun yapması beklenen bir takım maddeler de direkt olarak çocuğa yönetilir. Testin verilişinden sonra standart olan yönergeye uyulması önemlidir. Özellikle küçük çocuklarda ortaya çıkan gelişimsel sorunların tespit edilmesi için geliştirilen bir zeka ölçme aracı olarak kullanılır.
AGTE Gelişim Testi: AGTE Testi 0-6 yaş arasındaki bebek ve çocukların gelişimsel açıdan en doğru şekilde değerlendirilmesi amacıyla psikologlar tarafından uygulanan çok önemli bir testtir. Çocuklar, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 aya kadar aylık periyotlarda, gelişim seviyesi konusunda objektif bilgilere ulaşılması konusunda önemli bir araç olan kapsamlı ölçme aracı olarak karşınıza çıkar. Bu değerlendirme, anne-baba ve çocuk bir arada iken yapılır. Psikologlar tarafından anne-babaya yöneltilen sorular, çocuğun gözlemlenmesini de içerisine alır. Bu çocukların gelişimi ise 4 alt alanda değerlendirilir ve sonuca varılır:
Bu test sayesinde her çocuğun bu 4 alt alana ek olarak, bu alanların toplamı ile genel gelişim seviyesinin belirlenmesi hedeflenir. AGTE testi, bu sayede çocuğun genel olarak gelişiminin normal mi yoksa geri mi olduğunun tespit edilebilmesi açısından çok önemli bir yere sahiptir.
WİSC 4 Gelişim Testi: WİSC 4 gelişim testi, yaklaşık 1970 yıllarından bu yandan WİSC-R zekâ gelişim testinin gelişmiş hali olarak uygulanan, günümüz gençlerine daha uygun ve modern bir zeka testi olarak dikkat çeker. Günümüzde eğitim ve teknolojideki yaşanan gelişmeler, çocukların zihinsel algılarının değişmesine, bu nedenle zeka testlerinin etkinliğinin azalmasına neden olmuştur. WİSC 4; bu durumların her biri göz önünde bulundurularak, çocukların dış dünya ile alakalarını çok daha etkili bir şekilde kavramak, içinde yer aldığı bu dünyanın koşullarına uygun değerlendirilme yapılması üzerine tasarlanmıştır. Bu testte çocukların okul başarısı, uyum sorunları, sosyal becerilerinin değerlendirilmesi ve gelişim sürecinin yakından izlenmesi amacıyla yapılır. Test sonuçları ise herhangi bir skor olarak belirtilmediği gibi, çocukların olumsuz anlamda etkilenmesinin önüne geçen bu yaklaşım sayesinde, çocuğun genel yönelimleri, sahip olduğu üstün yeteneklerinin bulunduğu konular ve zayıf olduğu noktaları tespit etmek çok daha kolay hale gelir.
MOXO Dikkat Testi: MOXO dikkat ölçme testi, çocuk ve yetişkinler için geliştirilen, özellikle Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu tanısına yardımcı olmak adına tasarlanan, bilgisayar üzerinden görsel ve işitsel çeldiricilerin olduğu online bir test türü olarak bilinir. MOXO, dikkat eksikliği, dürtüsellik, zamanlama ve hiperaktivitenin objektif şekilde ölçülmesini sağlar. Bu testi çocuklarda 15 dakika sürerken, yetişkin bireylerde yaklaşık 18 dakika sürer. Bu testin sunduğu en önemli avantajlardan biri objektif ve somut bir sonuç vermesinden kaynaklı doğru sonuca ulaşabilme imkanı yaratmasıdır. Kişinin dikkatini ölçmek için bilgisayarlı testler oldukça başarılı sonuçlar verir. Ayrıca bu dikkat ölçme testi yapılmadan önce kişiye herhangi bir ilaç ya da test hazırlık ihtiyacına gerek yoktur. Test aşaması bittiği an, online şekilde hızlı sonuç almak bu test sayesinde mümkündür.
Çocuğunuz için gelişim testi yaptırmaya karar verdikten sonra bu konuda mutlaka uygulama açısından resmi ve güvenilir olan kurumları tercih etmenizde fayda vardır. Uygulayıcı kişinin aldığı eğitimler, test uygulama sıklığı, tecrübesi ve bu konuda yetkinliği iyice araştırılmalıdır. Ayrıca kurumun teste yönelik verdiği raporun geçerliliği de uygulama yapılmadan önce mutlaka öğrenilmesi gereken detaylar arasında yer alır. Aynı testin tekrar tekrar uygulanması çocuk psikolojisi açısından doğru değildir. Testin özelliğine ve içeriğine göre mutlaka belli bir süre geçmiş olması tavsiye edilir.
Teta Clinic olarak kurumumuzda çalışma hayatına devam eden uzman kadromuzla farklı gelişim testlerini üst düzey kalite standartlarında uygulamaya devam ediyoruz. Kişilik, dikkat, zekâ, gelişim, ilgi, beceri, algı gibi pek çok konuda test yaptırabilir, çocuğunuzun gelişimi hakkında detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz. Teta Clinicte gelişim testleri yaptırmak için web sitemizde yer alan iletişim numaralarını kullanarak hemen bizimle iletişime geçebilirsiniz.
